far off the origin: the greeks in new zealand

Οι Έλληνες στο catering business: the 'Golden Gate' milk bar στο Courtenay Place, ιδιοκτησίας Peter Bares. Wellington, 1950.

Tα μέλη της ελληνικής κοινότητας της Νέας Ζηλανδίας (ελληνόφωνοι, συνήθως μέλη της ελληνορθόδοξης εκκλησίας) προήλθαν όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την πρώην Γιουγκοσλαβία και τη Ρωσία. Οι πρώτοι Έλληνες έφτασαν τον δέκατο ένατο αιώνα ψάχνοντας για χρυσό. Οι περισσότεροι επέστρεψαν, κάποιοι όμως παρέμειναν. Από το 1890 ως το 1914, δούλευαν ως ψαράδες, κάνανε δουλειές του δρόμου ή άνοιξαν εστιατόρια στο Auckland, το Wellington και το Dunedin. Όσοι ορθοποδήσανε καλέσανε τις οικογένειες τους από περιοχές όπως η Ιθάκη, η Κεφαλλονιά, η Αιτωλοακαρνανία και η Λέσβος. Mετανάστες από την Ιθάκη και την Κεφαλλονιά εγκαταστάθηκαν στο Βόρειο (New Plymouth, Feilding, Palmerston North, Dannevirke, Napier, Hastings) και στο Νότιο Νησί (Ashburton, Temuka, Timaru, Waimate, Ōamaru).

Tο πρώτο ελληνικό σχολείο(και η πρώτη ελληνίδα δασκάλα, Λευκοθέα Αμπατζή): Wellington,1939.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αυξήθηκε το μεταναστευτικό ρεύμα προς τη Νέα Ζηλανδία. Κάποιες Ελληνίδες έφτασαν εκεί ως νύφες νεοζηλανδών στρατιωτών* που πολέμησαν στην Ελλάδα ενώ βετεράνοι του πολέμου φρόντισαν να εγκατασταθούν στη Νέα Ζηλανδία Έλληνες σύντροφοί τους από τη Μάχη της Κρήτης. Το 1951 έφτασαν επίσης χίλιοι Έλληνες πρόσφυγες που δούλεψαν σε υδροηλεκρτικά έργα και τη βαριά βιομηχανία.

Fresh off the boat: χώρος υποδοχής Pahiatua, 1951.

Από το 1962 ως το 1964, 267 νεαρές γυναίκες από την Κρήτη έφτασαν για να απασχοληθούν σε νοσοκομεία και ξενοδοχεία. Αυξημένες εισροές Ελληνοκυπρίων υπήρξαν και το 1974 λόγω των γεγονότων της Κύπρου. Το 1981, 50 κρητικές οικογένειες εγκαταστάθηκαν στη Νέα Ζηλανδία ως κίνηση ευγνωμοσύνης για τη βοήθεια που προσέφεραν σε νεοζηλανδούς στρατιώτες στον πόλεμο.

Eκδήλωση τιμής για τους άνδρες του νεοζηλανδέζικου τάγματος : Γαλατάς Κρήτης, 29.09.1945.

Eργασία-Πολιτισμός

Η επιβίωση ήταν μια μεγάλη πρόκληση για τους πρώτους μετανάστες. Αγρότες, εστιάτορες, τσαγκάρηδες ήταν οι πρώτες ασχολίες, ενώ άλλοι ανοίξανε fish-and-chips shops και milk bars. Στη συνέχεια οι καλύτερες συνθήκες ζωής και η εκπαίδευση βοήθησαν στην ταξική ανέλιξη των Ελλήνων που άρχισαν να αποκτούν γη και ακίνητα, ενώ μερικοί σταδιακά επένδυσαν στο property development. Η περιοχή του Μt. Victoria στο Wellington αποτέλεσε το κέντρο της ελληνικής κοινότητας για μεγάλο διάστημα. Πρόσφατα έχει μεταφερθεί περισσότερο στη συνοικία Μiramar. Eλληνικοί οργανισμοί (εκκλησία, εφημερίδες, ραδιόφωνο, τοπικές ενώσεις, αθλητικοί σύλλογοι κτλ.) αποτέλεσαν παραδοσιακά θεσμούς κοινοτικής συνοχής. Ο χρόνος, η απόσταση και οι διακοινοτικοί γάμοι (intermarriage) έχουν φθείρει τη γλώσσα, πολιτιστικές εκδηλώσεις όμως δείχνουν ότι η συχνά αγωνιώδης προσπάθεια προσαρμογής στον τρόπο ζωής της χώρας υποδοχής, έχει αντικατασταθεί από περισσότερη αυτοπεποίθηση στην ταυτότητα της προέλευσης.

Greek footie: 'Oλυμπιακός' Ποδοσφαρικός Όμιλος, Wellington, 1963.

Στοιχεία απογραφών (γεννημένοι στη Ελλάδα- δεν συμπεριλαμβάνει Έλληνες μετανάστες στη Νέα Ζηλανδία που γεννήθηκαν εκτός Ελλάδας):
1874: 77
1901: 123
1951: 369
1976: 1,660
2001: 942
Eθνική ταυτότητα: 2,280 (συμπεριλαμβάνει Ελληνοκύπριους και αυτούς που δήλωσαν πoλλαπλές εθνικές ταυτότητες, απογραφή 2001)

Play bouzouki: Tasman street, Wellington, 1961.

*συγκλονιστική ιστορία μετακίνησης: πόλεμος, διαφορετικοί πολιτισμοί, έρωτας και μετανάστευση.

Κείμενο [επιλογές-απόδοση] + φωτογραφίες από: Nancy Swarbrick. 'Greeks – the Hellenic community', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, updated 21-Dec-2006, [url]